बुधवार, ३ ऑक्टोबर, २०१२

पेशवाईनंतरच्या ब्रिटीश अंमलातील पुण्यातील ओंकारेश्वराच्या संबंधी काही नोंदी



                प्रसिद्ध इतिहास संशोधक य. न. केळकर यांच्या ‘ मराठेशाहीतील वेचक – वेधक ‘ या ग्रंथातील पेशवाईनंतरच्या ब्रिटीश अंमलातील पुण्यातील ओंकारेश्वराच्या संबंधी काही नोंदी :-
          १)    “ शके १७४५ भाद्रपद वद्य ८ कोकणस्थ ब्राम्हण याची स्त्री राधाबाई इचा भ्रतार मृत्यू पावला म्हणून त्याबरोबर सहगमन करून सती निघाली ती ओंकारेश्वराजवळ नदीत सरणावर बसली. अग्नि लावला. नंतर सरणातून बाहेर अंग भाजले ( म्हणून आली ) प्राण गेला नाही. जिवंत होती. मग सरकारातून इंग्रजांनी तिला गावात आणून वाचवावयाकरता औषध उपाय केले. तीन दिवस होती. मग मृत्यू पावली. दुष्ट चिन्ह जाले.”
         २)     सन १८४४ मध्ये कंपनी सरकारकडे केलेल्या अर्जातील एक नोंद :- “ ‘ माजी ज्यडच्या मारियट साहेब ‘ यांचे मुलगे दोन प्रहर दिवसापासून रात्र पडेपर्यंत नदी किनारा, घाट व देवालय यात फिरतात, बरोबर ८ – १० महार असतात. मासे मारतात व जागोजागी थुंकून खराब करतात. देवालयात कोणी कधीही इंग्रजी अंमल झाल्यापासून साहेब लोक गेले नाहीत. फौजदारास जाहीर केले पण त्यांचे सांगणेही ऐकत नाहीत. आमच्या जातिधर्माप्रमाणे घाटावर संध्या करण्यास पाणी भरण्यास, आम्हाला अडचण होत आहे. तरी येविसीचा बंदोबस्त करून देण्याविषयी सरकार मुखत्यार आहे.”

संदर्भ ग्रंथ :- मराठेशाहीतील वेचक – वेधक
लेखक :- श्री. य. न. केळकर                 

कोणत्याही टिप्पण्‍या नाहीत: